ARTIKEL | 3 min.
Het is ondertussen wel duidelijk: de culturele en creatieve sector zijn het ergst getroffen door de coronacrisis. Creatievelingen en artiesten die ervan moeten leven, hebben zich tevreden moeten stellen met brood, water en digitale acrobatie. Meer dan ooit komt naar voor waar de prioriteit ligt en dat betekent voor deze sectoren een zware dobber.
Maar wat doen jonge mensen, die volop toekomstplannen maken in deze sector en studeren als cultuureducator of leerkracht in het artistieke onderwijs, waar ze creatievelingen en artiesten warm moeten maken voor een creatieve loopbaan? Hoe kunnen zij, ondanks alles, toch blijven geloven in de waarde van cultuur en schoonheid?
Schoonheid is een kunst
Afgelopen najaar werd ik gecontacteerd door vier studenten van de Arteveldehogeschool die werkten aan een onderzoek voor hun paper. Al snel werd duidelijk dat zij zich door deze crisis niet in een hoekje laten duwen en gedreven op zoek gaan naar de waarde van schoonheid. Ze onderzochten voor hun bachelor in het Secundair Onderwijs – Project Kunstvakken – de vraag: “Hoe kan een verhaal/context een object/(kunst)werk mooi maken of een gevoel oproepen bij de toeschouwer?” Hier werd dieper ingegaan op schoonheid en in het bijzonder op het gevoel hierbij.
In een TED TALK van 2011 legt Richard Seymour, een Brits industrieel designer, uit hoe je op verschillende manieren naar schoonheid kan kijken of kan voelen. Door de context bij een ‘banale’ tekening te vermelden, krijgt het plots een andere betekenis. Hieruit kan je afleiden dat een context een object/(kunst)werk mooier kan maken.
Beauty is in the eye of the beholder
Wat als schoon aanzien wordt is dus afhankelijk van de context en het verhaal dat iemand eraan geeft. Maar ook de waarnemer of kijker is de laatste beoordelaar die een werk kan zien als mooi of niet.
Verschillende filosofen gaven daar hun eigen theorie aan. Immanuel Kant, een Duits filosoof uit de 18e eeuw zei dat er altijd een belang is bij iets mooi te vinden, zoals het gevoel van behagen als we aan een object denken (esthetisch oordeel). Dat is natuurlijk afhankelijk van de voorkeuren en ervaringen van de toeschouwer. Niet iedereen krijgt hetzelfde gevoel bij het zien van een object/(kunst)werk. Daartegenover staat het kennisoordeel, dat gaat over de daadwerkelijke eigenschappen van het object/(kunst)werk.
David Hume, een Schots filosoof van dezelfde tijdsperiode, het best gekend voor zijn zeer invloedrijk systeem van filosofisch scepticisme en naturalisme, zei dat schoonheid geen kenmerk van het object zelf is, maar door de ogen van de waarnemer zijn bestaansrecht krijgt. Een object/(kunst)werk esthetisch beoordelen is belangeloos en door de context die achteraf gegeven wordt bij een bepaald object/(kunst)werk kan het perspectief plots veranderen.
Volgens Roger Scruton, een Engels conservatief filosoof, die vorig jaar overleed, is schoonheid altijd afhankelijk van de ervaring die de toeschouwer krijgt of van de ervaring die de toeschouwer zich herinnert.
Er kan geconcludeerd worden dat een context of verhaal een object/(kunst)werk mooi kan maken of een gevoel kan oproepen.
Bekijk een werk zonder de achterliggende waarde of historie erachter te ontdekken. Bekijk het werk nogmaals, deze keer met die extra informatie. Heeft de informatie meer schoonheid in het werk gelegd? De vier studenten roepen op om zelf op onderzoek te gaan en dit voor jezelf te bepalen, want at the end of the day zit ‘Beauty in the eye of the beholder’.
Artikel: Sofia Van Nuffel
Studenten die dit vraagstuk onderzochten: Debeuf Jana, Priem Jana, Simons Cassandra & Van Brussel Lies.
Vond je het interessant? Dan kan je dit artikel waarderen met een vrije donatie.
Misflits.be biedt toegang aan iedereen met een oplettend oog en waardering voor buitengewone berichtgeving. We waken er over dat dit ten allen tijde gebeurt op een respectvolle en constructieve manier. We geven geen gevolg aan vragen, berichten en opmerkingen die de waardigheid en het privéleven van mensen kunnen aantasten.
Doe mee aan ons tweedelig lezersonderzoek! (neemt slechts 5 minuten van je tijd, voor Misflits van onschatbare waarde) 1) Wie ben je en wat verwacht je van onafhankelijke media? & 2)Waarover wil jij samen met Misflits meedenken?
Op de hoogte blijven via de nieuwsbrief? Schrijf je hier in.